بهداشت حرفه ای به معنی دستورالعمل و نقشه راهی است  برای حفظ  سلامتی  در مقابل خطرات و عوامل  زیان آور بر سلامت در محیط های کاری

 عوامل  و خطرات محیط کار از نظر جنس عامل ،به انواع:

عوامل فیزیکی (نظیر سروصدای بالای دستگاهها ،روشنایی نامناسب محیط کار ،وجود انواع و اقسام تشعشعات و امواج زیانبار،حرارات و دمای بالای محیط کار یا سرمای زیاد محل کار و نظایر آن )

عوامل شیمیایی (نظیر گرد وغبار ،گازها و بخارات سمی،وجود دود و فیوم های فلزی و...)

عوامل ارگونومیکی (نظیر نامناسب بودن ارتفاع سطح کار با بدن کارگر ، نامناسب بودن نوع صندلی یا سطح نشیمنگاه شاغل ،برداشتن و حمل و نقل نادرست بار و.....)

عوامل روانی (نظیر نامتناسب بودن شغل کارگر با روحیات فرد ، عدم توجه به شاغل و نادیده گرفتن تلاش ها یا ابتکارات او ، نبود  رابطه مناسب بین کارگر با دیگر همکاران یا با کار فرما و............

عوامل بیولوژیکی (شامل خطر ویروسها، میکروب ها و عوامل باکتریایی ایجاد کننده بیماری در محیط کار نظیر محیطهای کاری که با دام یا پرندگان سروکار دارند یا کسانی که در محیطهای پزشکی و درمانی فعالیت می کنند)

تقسیم میشوند همچنین خطرات ایمنی نظیر :

( خطر برق گرفتگی ؛سقوط ، گیر کردن دست و یا قسمتی از بدن در بین قسمتهای گردنده و چرخنده  دستگاه ها و ....)  در محیط های کاری سلامت شاغلین را تهدید میکند .

  بهداشت حرفه ای با شناسایی ، اندازه گیری خطرات و عوامل یاد شده  و مقایسه آن  با استاندارد های موجود به ارزیابی میزان  و شدت خطر در محیط های کاری  می پردازد و سپس با پیگیری  کنترل خطرات  و عوامل زیان آور با روشهای مختلف موجب حفظ سلامت کارگران و شاغلین در محیطهای کاری نظیر کارگاهها ، کارخانجات ، معادن ، مشاغل کشاورزی و دامپروری حتی مشاغل اداری و بهداشتی و  درمانی می شود.

 این کار  در طرحها و برنامه های مختلف مرکز سلامت محیط و کار  وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی  عینییت یافته و پیگیری می شود

طرحها و برنامه های در دست اجرای واحد بهداشت حرفه ای :

بازرسی و پیگیری رفع نواقص بهداشتی در کارگاهها،کارخانجات و معادن

پیگیری انجام معاینات کارگری به منظور اطلاع از وضع سلامت شاغلین با اهداف مختلف

پیگیری طرح ادغام  خدمات بهداشت حرفه ای در سیستم شبکه به گونه ای که ارائه این خدمات توسط دیگر بخشها نظیر بهورزان ،پزشکان و نیروهای بهداشتی دیگر رشته ها  نیز تسری یافته و توسعه پیدا کند

اجرای برنامه ها و فعالیتهای آموزشی  به منظور ارتقاء آگاهی ها در بین گروههای مختلف در خصوص سلامت حرفه ای

جمع آوری و آنالیز آمار و اطلاعات مربوط به جامعه شاغلین و خطراتی که آنان را تهدید می کند و استخراج شاخص های لازم برای برنامه ریزی

اندازه گیری عوامل زیان آور در محیط های کاری

اجرای طرحهای ابلاغ  شده توسط مرکز سلامت و محیط کار نظیر طرح بهداشت قالیبافان،طرح بهداشت کشاورزی،طرح کنترل مواجهه با سیلیس ،طرح بهبود روشنایی محیط کار،اجرای برنامه ارگونومی،کنترل صدای محیط کار،پیگیری ایجاد تشکیلات بهداشت حرفه ای در سازمانها،ادارات،کارخانجات و معادن و بیمارستانها  (نظیر پیگیری ایجاد کمیته های حفاظت فنی، پیگیری جذب  نیروی بهداشت حرفه ای در کارگاه ها و  کارخانجات دارای شرایط)  و.....